TÜRKİYE TARİHİ

1. Türkiye Selçuklu Devleti’nin Kuruluş Dönemi

Malazgirt Zaferi’nden sonra;

-Bizans’ın Anadolu’daki etkinliğini kaybetmesi
-Türkmenlerin gruplar halinde Anadolu’ya göç etmesi
-Anadolu halkının ağır vergiler ve adaletsizlikten dolayı, Bizans İmparatorluğu’ndan ve Anadolu’ya gönderdiği memurlardan memnun olmaması
-Anadolu Türk beyliklerinin kurulması

Anadolu’nun Türkleşmesini hızlandırmıştır.

Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurucusu Süleymanşah, İznik’i ele geçirerek bağımsızlığını ilan etti (1077).

I. Kılıç Arslan tahta geçtikten sonra devleti yeniden düzenlemeye ve Anadolu’da birliği sağlamaya çalışmıştır. Birinci Haçlı Seferi’ne katılan orduları durduramayan Anadolu Selçuklu Devleti, Batı Anadolu’yu boşaltarak merkezini Konya’ya taşımak zorunda kalmıştır.

2. Türkiye Selçuklu Devleti’nin Genişleme ve Yükseliş Dönemi

II. Kılıç Arslan döneminde, Bizans İmparatoru Manuel, Türklerin güçlenmesinden ve topraklarını genişletmesinden rahatsızlık duymuş ve Türkleri Anadolu’dan atmak amacıyla farklı uluslardan oluşan büyük bir orduyu Anadolu’ya göndermiştir. Miryokefalon Savaşıdiye bilinen mücadeleyi Türkiye Selçukluları kazanmıştır (1176).

Bu savaşın sonucunda;

• Anadolu kesin olarak Türk vatanı haline gelmiş ve Türklerin Anadolu’dan atılamayacağı kanıtlanmıştır.
• Türkler taarruza, Bizans ise savunmaya geçmiştir.

I. Gıyaseddin Keyhüsrev hükümdarlığı sırasında; askeri hareketlerini ekonomik ve ticari çıkarlar doğrultusunda düzenlemiştir. Bu amaca ulaşmak için I. Gıyaseddin Keyhüsrev, Karadeniz ticaret yolunu açmaya çalışmış, diğer taraftan Antalya’yı fethederek Akdeniz’i Türk ticaretine açmıştır.

I. İzzeddin Keykavus, Trabzon Rum İmparatoru’na hakimiyetini kabul ettirdi. Sinop’u alarak ticaret merkezi haline getirdi (1214).

Selçuklu hakimiyetinden çıkmış olan Antalya’yı geri alarak Akdeniz ve Karadeniz’deki ticaret yollarının güvenliğini sağladı. I. İzzeddin Keykavus döneminde Kıbrıs Krallığı ve Venediklilerle ticaret anlaşmaları yapılmış, Trabzon Rum İmparatorluğu ve Çukurova Ermenileri vergiye bağlanmıştır.

I. Alaeddin Keykubat döneminde, Anadolu Selçuklu Devleti en parlak dönemini yaşamıştır. I. Alaeddin Keykubat, Asya’da büyük bir tehlike haline gelen Moğollara karşı tedbirler aldı. Bu tedbirler çerçevesinde doğudaki kale ve surlar tamir edilmiş ve komşu devletlerle ittifaklar kurulmuştur.

I. Alaeddin Keykubat, Akdeniz’de önemli ticaret merkezlerinden biri olan Alanya’yı (Alaiye) topraklarına kattı (1223) ve Alanya’da tersane kuruldu. Bu durum Selçukluların denizcilikte büyük bir gelişme göstermesini sağlamıştır. Selçuklular Akdeniz’den sonra Karadeniz’de de faaliyet gösterdiler.

Moğol tehlikesine karşı Cengiz Han ile iyi geçinmek isteyen I. Alaeddin Keykubat, Moğollardan kaçarak Selçuklu sınırlarına gelen Harzemşahlara da iyi davranmıştır. AncakCelaleddin Harzemşah’ın Selçuklulara ait Ahlat’ı alarak tahrip etmesi ilişkilerin bozulmasına neden olmuştur. Erzincan yakınlarında yapılan Yassıçemen Savaşı’nı Alaeddin Keykubat kazanmıştır (1230).

Bu savaştan sonra Harzemşahlar kesin olarak yıkılmıştır (1231). Harzemşahların yıkılmasıyla Türkiye Selçuklularıyla Moğollar arasındaki tampon bölge ortadan kalkmıştır. I. Alaeddin Keykubat’ın ölümüyle Türkiye Selçukluları eski gücünü kaybederek yıkılış sürecine girmiştir.

3. Türkiye Selçuklu Devleti’nin Zayıflaması ve Moğol İstilası

I. Alaeddin Keykubat’ın ölümünden sonra yerine oğlu II. Gıyaseddin Keyhüsrev geçmiştir. Vezir Saadettin Köpek’in etkisi altında kalan hükümdar babası kadar yetenekli değildi.